شناسایی نواحی مستعد برای رشد و توسعه پایدار فعالیت های گردشگری از موضوعات مهم در برنامه ریزی گردشگری است. شهرستان دورود، با توجه به قرارگیری در دو منطقه کوهستانی و دشتی، از تنوع توپوگرافی و جاذبه های طبیعی فراوان برخوردار است که به مدیریت صحیح و برنامه ریزی مناسب جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار گردشگری نیازمند است. در پژوهش حاضر با هدف بررسی پتانسیل بالقوه این منطقه در اکوتوریسم کوهپیمایی تفریحی ورزشی به ارزیابی توان اکولوژیک این منطقه با استفاده از روش ارزیابی چندمعیاره پرداخته شد. این پژوهش از جهت هدف کاربردی توسعه ای و از نظر چارچوب پژوهشی تحلیلی توصیفی است. از آنجا که شناخت و ارزیابی پتانسیل های گردشگری نوعی تصمیم گیری چندمعیاره است، در این پژوهش 5 گروه معیار شامل معیار های فیزیکی، اکولوژیکی، زیرساختی کالبدی، ایمنی، و اقتصادی اجتماعی و 25 زیرمعیار برای گردشگری کوهپیمایی تفریحی ورزشی تدوین شد و روش ترکیب خطی وزن دارشده برای ادغام معیارها به کار رفت. سپس، نقشه نهایی جهت فعالیت اکوتوریسمی در منطقه در 3 پهنه با قابلیت ضعیف و متوسط و خوب ترسیم شد. نتایج حاصل از نقشه نهایی مطلوبیت نشان داد 9/6 درصد از منطقه برای تفرج کوهپیمایی تفریحی ورزشی توان بالا دارد. همچنین، نتایج حاصل از تاپسیس نشان داد کوه قارون و اشترانکوه برای کوهپیمایی تفریحی ورزشی در اولویت اول و دوم قرار دارند. در مجموع نتایج پژوهش حاضر پهنه های مستعد جهت کوهپیمایی تفریحی ورزشی را نشان می دهد که راهنمایی برای گردشگران و مدیران و برنامه ریزان، به منظور تصمیم گیری و اجرای سیاست های توسعه ای، با در نظر گرفتن رویکردها و ملاحظات محیط زیستی و اقتصادی اجتماعی، به شمار می آید.

در ایران، روستاها باوجود داشتن منابع طبیعی پایه کشاورزی، با مشکلات اقتصادی مواجه می باشند. این مسایل لزوم توجه به راهکارهای مکمل اقتصادی چون گردشگری روستایی را مطرح می سازند. گردشگری روستایی می تواند طیف وسیعی از فعالیت های گردشگری، از جمله کوهپیمایی تفریحی - ورزشی را شامل گردد. کوهپیمایی، فعالیتی پرطرفدار در سراسر جهان است که بسیاری به آن می پردازند. استان مازندران نیز به لحاظ خصوصیات طبیعی و ویژگی های اقلیمی و غیره از استانهای ممتاز به لحاظ فعالیت های مبتنی بر طبیعت محسوب می گردد. اما مساله این است که ویژگی های طبیعی به ویژه ارتفاعات و توپوگرافی، آن چنان که باید به عنوان فرصت در جهت توسعه روستاهای استان مازندران شناسایی نگردیده و در این جهت برنامه ریزی نشده است. در این راستا به نظر می رسد که استان مازندران در زمینه کوهپیمایی تفریحی - ورزشی در راستای گردشگری روستایی و نتایج حاصل ازآن در جهت اقتصاد تکمیلی، استعداد و ظرفیت دارد. لذا این پژوهش در این راستا، با بهره گیری ازسیستم اطلاعات جغرافیایی، نسبت به شناسایی مناطق مستعد کوهپیمایی تفریحی - ورزشی استان مازندران اقدام نمود و سپس روستاهای در ارتباط این مناطق مستعد در سه بازه کمتر از 500 متر، 500 تا 1000 متر و 1000 تا 1500 متر در قالب دو نوع روستای زیر 20 خانوار و بالای 20 خانوار به تفکیک شناسایی گردید و سپس جهت ارایه راهکارهای کاربردی با توجه به چهار شاخص تعداد روستا، جمعیت، تعداد خانوار و دسترسی به راهها در جهت گردشگری روستایی مورد تحلیل واقع گردید روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است. بر اساس یافته های تحقیق استان مازندران در زمینه های طبیعی، انسانی (روستایی) و فرصتهای توسعه گردشگری روستایی مبتنی بر کوهپیمایی تفریحی - ورزشی دارای استعداد می باشد. در انتها نیز بر اساس یافته های تحقیق راهکارهای کاربردی نیز ارایه شده است.

گردشگری روستایی به عنوان راهکاری جهت کاهش مهاجرتهای روستایی به شهرها، افزایش سطح رفاه مردم روستایی و غیره مطرح می باشد. از آنجایی که گردشگری روستایی در محیط های غیرشهری صورت می پذیرد، بنابراین فعالیتهای مبتنی بر اکوتوریسم چون دامنه نوردی، کوهپیمایی و کوهنوردی را نیز، دربر می گیرد. برای استفاده از این قابلیتهای طبیعی در گردشگری روستایی نیاز به برنامه ریزی و در وهله نخست، شناخت است. اما مساله این است که در استان مازندران آنچنان که باید شناختی از این استعدادهای طبیعی در راستای استفاده در گردشگری روستایی و قابل کاربرد در مدیریت شهرستانها، انجام نگردیده است. لذا این پژوهش با بهره گیری از تلفیق GIS، فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و شبکه داده ها به بررسی، تحلیل و در نهایت سطح بندی شهرستانهای استان مازندران به لحاظ قابلیتهای اکوتوریسم روستایی، قابل استفاده در مدیریت شهرستانهای استان مازندران به تحقیق پرداخت. روش تحقیق در این پژوهش از نوع تحلیلی-کاربردی است. بر اساس یافته های تحقیق، شهرستانهای آمل، بابل، نور و تنکابن به لحاظ داشتن قابلیت اکوتوریسم دامنه نوردی روستایی؛ و شهرستانهای نور، آمل، ساری و نوشهر به جهت داشتن قابلیت اکوتوریسم کوهپیمایی روستایی؛ و در نهایت شهرستانهای نور، آمل، تنکابن و چالوس به جهت اکوتوریسم کوهنوردی روستایی دارای موقعیت ممتاز می باشند. در میان شهرستانهای ذکر شده شهرستانهای نور و آمل به علت داشتن موقعیت ممتاز در هر سه فعالیت اکوتوریسمی روستایی ذکر شده، دارای موقعیت ویژه ای می باشند بر خلاف شهرستانهای ذکر شده، شهرستانهای جویبار و بابلسر و در مرتبه بعد، شهرستانهای گلوگاه و محمودآباد دارای کمترین قابلیت اکوتوریسم روستایی دامنه نوردی، کوهپیمایی و کوهنوردی می باشند. در انتها بر اساس یافته های تحقیق راهکارهای عملی نیز ارائه گردید.

هدف: هدف این پژوهش طراحی مدل نقش میانجی­گری کیفیت زندگی در رابطه علّی سابقه ورزشی با افت شناختی بود. مواد و روش ها: از میان مردان سالمند، 396 مرد (دامنه سنی 65 تا 84 سال) با سابقه فعالیت در دو، والیبال، بدنسازی، کوهپیمایی، فوتبال انتخاب شدند. آزمودنی­ها پرسشنامه 26 سؤالی کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی- فرم کوتاه را تکمیل نموده و با استفاده از نرم­افزار حافظه کاری وکسلر از آزمودنی­ها آزمون حافظه به عمل آمد. یافته ها: نتایج نشان داد کیفیت زندگی با سابقه ورزشی و حافظه کاری رابطه دارد اما با نوع رشته ورزشی شرکت­کنندگان در این مطالعه رابطه­ای ندارد. همچنین نتایج نشان داد سابقه ورزشی با حافظه رابطه دارد، اما بین حافظه شرکت­کنندگان در ورزش­های مختلف تفاوتی وجود ندارد. مدل اندازه­گیری ترسیم­شده در این تحقیق از کیفیت مناسب برخوردار بوده و برازش مدل در حد متوسط است. کیفیت زندگی از طریق میانجی­گری در رابطه بین سابقه ورزشی و حافظه، به­طور غیرمستقیم بر حافظه کاری سالمندان اثرگذار است. هرچند در رابطه مذکور، سابقه ورزشی نسبت به کیفیت زندگی اهمیت بیشتری دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج، سابقه ورزشی از طریق کیفیت زندگی تأثیر قابل توجهی بر حافظه کاری در افراد مسن دارد.

هدف گردشگری تندرستی در سال های اخیر رشد قابل توجهی داشته است، علت این امر را می توان در شیوع بیماری های مختلف در نتیجه افزایش فشار کاری و زندگی، استرس و بطور کلی سبک زندگی ناسالم مشاهده نمود، همین امر باعث توجه بیش از پیش به امر سلامتی شده و مردم تمایل بیشتری به پیشگیری از بیماری ها، حفظ و بهبود تندرستی شان از راه های مختلف از جمله سفر با هدف تندرستی دارند، لذا می توان گفت امروزه گردشگری تندرستی به یک گرایش سفر تبدیل شده است، در این میان در شهرسرعین و روستاهای پیرامون آن در استان اردبیل دارای پتانسیل های بسیار غنی در زمینه گردشگری تندرستی می باشد. این پژوهش سه هدف اصلی را دنبال می کند: 1) شناسایی پتانسیل های گردشگری تندرستی در این حوزه جغرافیایی؛ 2) بررسی میزان تمایل گردشگران داخلی به فعالیت ها و جاذبه های گردشگری تندرستی در شهر سرعین و روستاهای پیرامون و 3) اولویت بندی فعالیت های گردشگری تندرستی از دیدگاه گردشگران داخلی. روش این پژوهش در زمره پژوهش های کیفی-کمی می باشد و جامعه آماری این پژوهش را در مرحله اول نخبگان و کارشناسان این حوزه تشکیل داده اند، جمع آوری نمونه به روش گلوله برفی و توسط فرم مصاحبه انجام گرفت و در نهایت داده ها به روش کیفی (کد گذاری باز و محوری) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در مرحله دوم به منظور بررسی میزان تمایل گردشگران داخلی به فعالیت ها و جاذبه های گردشگری تندرستی پرسشنامه ای شامل سوالات بسته (طیف لیکرت) طراحی گردید و پس از پر شدن توسط گردشگران با آزمون های تی تک نمونه ای و فریدمن داده ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهدکه در شهر سرعین و روستاهای پیرامون آن دارای پتانسیل بالایی برای رونق گردشگری تندرستی است و گردشگران به فعالیت های گردشگری تندرستی تمایل بالایی دارند و به ترتیب فعالیت هایی چون مشاهده مناظر طبیعی، طبیعت گردی، هوای پاک؛ چشمه های آب معدنی؛ چشمه آبگرم و هیدروتراپی و پیاده روی در طبیعت، کوهپیمایی و دشت پیمایی به ویژه در حوزه های روستایی برای آنها از اولویت بالاتری برخوردار است. توسعه گردشگری تندرستی در حوزه جغرافیایی سرعین موجب تعامل بیشتر بین مراکز روستایی و شهری و از طریق گسترش جریان های روستایی-شهری (از جمله جریان افراد، کالا، سرمایه، اطلاعات و فناوری)، به روابط دوسویه و نهایتا، به پیوندهای روستایی-شهری منتهی گردد. این روند، در گذر زمان، به نوبه خود، به پویایی فضاهای روستایی و شهری و ایجاد فرصت های بیشتر برای فعالیت های کسب و کار در صنعت گردشگری و بهبود شرایط اجتماعی-اقتصادی می انجامد.